လၢမုၢ်၀ဲၤတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်အဂီၢ်
JobKeeper အတၢ်ဟ့ၣ်လီၤ
ပဒိၣ်အ JobKeeper အတၢ်ဟ့ၣ်လီၤအံၤမ့ၢ်တ့ၢ်တစိၢ်တလီၢ်ပဒိၣ်တၢ်ထၢနုာ်လီၤမၤပှဲၤတခါလၢမုၢ်၀ဲၤတၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢအဘၣ် ဒိဘၣ် ထံးဒီးခိၣ်ရိနၣ်ဘဲရၢးစ် (COVID-19) ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်တဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်မၤကစၢ်လၢအကြၢးဘၣ်တုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးတဖၣ်,ပှၤကူၣ်ကၤတၢ်ထဲတဂၤတဖၣ်ဒီးအဂၤတဖၣ်ပတံထီၣ်တ့ၢ်လၢတၢ်ကဒိးန့ၢ် JobKeeper အတၢ်ဟ့ၣ်လီၤလၢအ၀ဲသ့ၣ်အပှၤမၤတၢ်ဖိလၢအကြၢးဘၣ်တုၤထီၣ်ထီၣ်ဘး တဖၣ်အဂီၢ်သ့လီၤ.တၢ်အံၤက ဘၣ် တၢ်ဟ့ၣ်လီၤအီၤဆူတၢ်မၤကစၢ်လၢအဒ့ၣ်ကမၢ်အိၣ်တဖၣ်အဂီၢ်လၢကိးလါ ဒဲးစုာ်စုာ်အဂီၢ်ခီဖျိ ATO န့ၣ်လီၤ.
မုၢ်၀ဲၤတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်သြီနုာ်လီၤတ့ၢ်အသးလၢ JobKeeper တၢ်ဟ့ၣ်လီၤအဂီၢ်သ့၀ဲဒၣ်ခီဖျိ Payment ATO အ Business Portal (မုၢ်၀ဲၤတၢ်နုာ်လီၤအကျဲစၢၤ), လၢအအိၣ်လၢ ATO online services (လီအဖီခိၣ်တၢ်မၤ စၢၤအတၢ်ဖံးတၢ်မၤ)ခီဖျိတၢ် သူ၀ဲဒၣ် myGov, ဖဲနမ့မ့ၢ်၀ဲဒၣ်ပှၤကူၣ်ကၤတၢ်ထဲတဂၤနသူ၀ဲဒၣ်တၢ်ခိတၢ်သွဲမ့ တမ့ၢ် BAS အခၢၣ်စးလၢအအိၣ်ဒီးပဒိၣ်တၢ် ပာ်ပနီၣ်တခါန့ၣ်သ့လီၤ.
လၢတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤဘၣ်ဃးဒီး JobKeeper အတၢ်ဟ့ၣ်လီၤအလဲန့ၣ်လဲၤဘၣ်ဆူ www.ato.gov.au/JobKeeper တက့ၢ်.
မၤလီၤတံၢ်စ့တဖၣ်အိၣ်၀ဲဒၣ်လၢတၢ်ကဟ့ၣ်တၢ်သူတၢ်စွဲအလဲတဖၣ်ဒီးလါလဲတဖၣ်
မုၢ်၀ဲၤတၢ်ဖံးတၢ်မၤဒီးတၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢတမၤတၢ်လၢအကစၢ်အဘျုး (NFP) အတၢ်ကရၢကရိလၢအကြၢးဘၣ်တုၤထီၣ်ထီၣ် ဘးလၢအဒိးလဲပှၤမၤတၢ်ဖိကဒိးန့ၢ်၀ဲဒၣ်စ့အနီၢ်ဂံၢ်နီၢ်ဒွးလၢတၢ်မၤအါထီၣ်တၢ်အဂီၢ်လၢ $20,000 တုၤ $100,000 အဘၢၣ်စၢၤ ခီဖျိအတၢ်တီၣ်ထီၣ်အ၀ဲသ့ၣ်အတၢ်ဟူးတၢ်ဂဲၤအတၢ်ပာ်ဖျါတဖၣ်လၢတလါမ့ တမ့ၢ်သၢလါအဂီၢ်စးထီၣ်လါမာ်ရှး ၂၀၂၀ လၢအတုၤလီၤဖဲစဲးပထ့ ဘၢၣ် 2020 န့ၣ်လီၤ.
ဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ်
ပှၤမၤလိသ့သးလၢပှၤဂၤအစုပူၤဒီးပှၤမၤလိတၢ်ဖိတဖၣ်
ပဒိၣ်အံၤဆီၣ်ထွဲ၀ဲဒၣ်အီးစတြ့လယါတၢ်ဖံးတၢ်မၤအဂံၢ်သဟီၣ်လၢအအိၣ်လၢပှဲၤဒီးတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်အတၢ်ဒိၣ် ထီၣ်ထီထီၣ်ဆူ ညါဒီးမၤစၢၤ၀ဲမုၢ်၀ဲၤတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်လၢအကြၢးဘၣ်တုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးကပာ်ဃာ်ဒံးအ၀ဲသ့ၣ် အပှၤမၤလိသ့ထီၣ်တၢ်မၤ လၢ အစုပူၤတဖၣ်ဒီးပှၤမၤလိတၢ်တဖၣ်ခီဖျိတၢ်ဟ့ၣ်၀ဲဒၣ် ၅၀ မျးကယၤလါလဲအတၢ်ဟ့ၣ်စၢၤလၢအထီၣ်ဘးစ့ 21,000 န့ၣ်လီၤ.
ဃုသ့ၣ်ညါအါထီၣ်ဖဲ-
စ့ကဒွဲဒီးစ့ဒုးလိၢ်တဖၣ်
Coronavirus SME Guarantee Scheme (ခိၣ်ရိနၣ် SME တၢ်အုၣ်ကီၤအတၢ်တိာ်ကျဲၤ) အသီတခါအခီပညီမ့ၢ်၀ဲဘၣ်တ ဘၣ်နမၤန့ၢ်သူစ့ဒုးလိၢ်လၢပှၤလၢအဒုးလိၢ်နၤဒီးစ့တဖၣ်ကသ့၀ဲဒၣ်လၢတၢ်ကဆီၣ်ထွဲနၤလၢတၢ်ဆၢကတီၢ်လါလၢအကဟဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
ပဒိၣ်ကဟ့ၣ်လီၤနၤဒီးတၢ်အုၣ်ကီၤတခါလၢအမ့ၢ် 50 မျးကယၤ SME ပှၤဒုးလိၢ်တၢ်တဖၣ်လၢစ့ဒုးလိၢ်လၢ တအိၣ်ဒီးတၢ်အုၣ် ကီၤအသီတဖၣ်လၢတၢ်ကသူအီၤဒ်တၢ်ဖံးတၢ်မၤအစ့မိၢ်ပှၢ်န့ၣ်လီၤ.
ပဒိၣ်အံၤဟ့ၣ်စ့ၢ်ကီး၀ဲဒၣ်တၢ်ပျဲပူၤဖျဲးလၢအမ့ၢ်တၢ်ဒုးလိၢ်စ့အမူအဒါတဖၣ်ဆူပှၤဒုးလိၢ်တၢ်တဖၣ်အဂီၢ်ခီဖျိတၢ်ဟ့ၣ်လီၤစ့ကဒွဲဆူမုၢ်၀ဲၤဆံးဆံးဖိတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ပျဲပူၤဖျဲးတခါအံၤမ့ၢ်၀ဲဒၣ်လၢဃုလါအဂီၢ်ဒီးတၢ်သူအီၤလၢမုၢ်၀ဲၤအစ့ကဒွဲအတၢ်ပညိၣ်တခါလၢ်လၢ်အဂီၢ်လၢအပာ်ဃုာ်စ့ကဒွဲအသီ,တၢ်မၤအါထီၣ်တၢ်ပာ်ပနီၣ်ဃာ်စ့ကဒွဲဒီးစ့ကဒွဲတၢ်လဲလိာ်တဖၣ်ဒီးတၢ်ဘှီဘၣ်မၤလိၤ တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဆီၣ်ထွဲ၀ဲဒၣ်ဟီၣ်က၀ီၤဒီးက၀ီၤတဖၣ်
ပဒိၣ်ပာ်ဃာ်၀ဲဒၣ်စ့ အကကွဲၢ် 1 ကထိလၢတၢ်ကဆီၣ်ထွဲပှၤတ၀ၢတဖၣ်,ဟီၣ်က၀ီၤတဖၣ်ဒီးစဲးဖီကဟၣ်အ တၢ်ဖံးတၢ်မၤတ ဖၣ်လၢအဘၣ်ဒိၣ်ဘၣ်ထံး၀ဲဒၣ်ဒိၣ်ဒိၣ်မုၢ်မုၢ်လၢခိၣ်ရိနၣ်ဘဲရၢးစ်အတၢ်ကဲထီၣ်အသးအဃိန့ၣ်လီၤ. ကျိၣ်စ့တၢ်မၤစၢၤအံၤက အိၣ်၀ဲဒၣ်လၢတၢ်ကဟ့ၣ်မၤစၢၤတၢ်ဖဲတၢ်ဆါရၤလီၤအသးအခါဒီးမၤစၢၤလၢတၢ်ကဘျါက့ၤဒီးတၢ်ကဲထီၣ်သးတခါအံၤန့ၣ်လီၤ. အမဲာ်ညါ,ပဒိၣ်အံၤမၤစၢၤပကဘီယူၤအတၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢအမ့ၢ် တၢ်မၤစၢၤစ့ 715 ကကွဲၢ်န့ၣ်လီၤ.
JobMaker အတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတစိၢ်တလီၢ်အတၢ်ထိၣ်တဲာ်ဖံးမၤလၢတၢ်ကဆီၣ်ထွဲမုၢ်၀ဲၤတဖၣ်
ဒ်တၢ်လၢအဘၣ်ထွဲဒီး ၂၀၂၀-၂၁ နံၣ်စ့ပာ်ကီၤအသိး, ပဒိၣ်အံၤမၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်တၢ်ထိၣ်တဲာ်ဖံးမၤတဘျုးမံၤလၢတၢ်ကမၤစၢၤ မုၢ်၀ဲၤတဖၣ်ဒ်သိးအမၤကဒါက့ၤတၢ်ကသ့ဖဲ ခိၣ်ရိနၣ်ဘဲရၢးစ် (COVID-19) တၢ်ဆါသတြိာ်အတၢ်ဒိဘၣ်မၤဟူး၀ံၤအလီၢ်ခံန့ၣ်လီၤ.
တၢ်ထိၣ်တဲာ်ဖံးမၤတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်ဃ့ထီၣ်ခိသွဲအတၢ်ထၢနုာ်လီၤမၤစၢၤတၢ်, တၢ်ထုးလီၤစှၤတၢ်တဖၣ်ဒီး တၢ်မၤစှၤလီၤတၢ်ထုးတၢ်တီၤအလုၢ်အပှ့ၤဖဲခိသွဲအဆၢကတီၢ်န့ၣ်လီၤ.အ၀ဲသ့ၣ်ကဆီၣ်ထွဲမုၢ်၀ဲၤတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်ခီဖျိမုၢ်ကျိၤ၀ဲၤကွာ် အတၢ်ဘၣ်ဒိဘၣ်ထံးလၢအအိၣ်ထီၣ်ခီဖျိ COVID-19 လၢကျိၣ်စ့အနံၣ် ၂၀၂၀-၂၁ ဒီး ၂၀၂၁-၂၂ နံၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ထိၣ်တဲာ်ဖံးမၤတၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤပာ်ဃုာ်-
- တၢ်ဒိးလဲအခရဲဒံး (JobMaker Hiring Credit)
- တစိၢ်တလီၢ်တၢ်သူတၢ်စွဲအလၢအပှဲၤ (Temporary full expensing)
- တၢ်ဟါမၢ်အတၢ်ထၢနုာ်ပှဲၤက့ၤ (Loss carry back)
- တၢ်ဆီၣ်ထွဲမုၢ်၀ဲၤတၢ်ဖံးတၢ်မၤအတၢ်ဘျၢလီၤစ့-တၢ်ဒုးလဲၤချ့ထီၣ်တၢ်ထုးလီၤစှၤတၢ်အပှ့ၤ (Backing business investment – accelerated depreciation)
- သတူၢ်ကလာ်တၢ်ထူးတၢ်တီၤအတၢ်ထုးထီၣ် (Instant asset write-off)
- မၤအါထီၣ်မုၢ်၀ဲၤအဆံးအတၢ်မၤအလီၢၠတၢ်ဘျံးကဒါက့ၤတၢ် (Increasing the small business entity turnover threshold)